أورخان الماس

الملخص

أهداف البحث: يهدف هذا البحث إلى إلقاء الضوء على الاهتمام الأوروبي باللغة العربية وبدايات تدريس اللغة العربية  ووضع الأسس للدراسات العربية في أوروبا، وهو ما مهّد لبداية الدراسات القرآنية في النمسا بالصورة الحالية. وفي هذا الإطار تجدر الإشارة إلى أن دراسة "ساسي سالم الحاج" الشاملة حول الدراسات الاستشراقية  قد أغفلت - مع الأسف - ذكر آرني أمبروس، أستاذ الدراسات العربية الراحل بجامعة فيينا في النمسا، ولم تُشر إلى المناهج الكمية التي أدخلها في الدراسات القرآنية.


منهج الدراسة: في محاولةٍ منّا لبيان بعض مزايا تطبيق المناهج اللغوية الكمية، قدمنا دراسة للألفاظ الفرائد hapax legomena، التي لم تُذكر سوى مرة واحدة في أحد المتون، إضافةً إلى تقديم بعض النتائج التي توصل إليها الباحث من خلال التحليل اللغوي متعدد المستويات لفرائد القرآن.


النتائج: أوضح هذا البحث  أن الدراسات اللغوية الكمّية للغة العربية لا تزال في مهدها، وأن مناهجها يمكن أن تُساهم في تعميق فهمنا لنص سبقت دراسته باستفاضة مثل القرآن الكريم، وبيّن البحث كذلك أنه يمكن لهذا النوع من الدراسات أن يفتح لنا آفاقًا جديدة للبحث في دراسة النص القرآني والأدبيات العربية بصفة عامة.


أصالة البحث: تعتمد المواد المعروضة في هذا البحث على الدراسة الأولى من نوعها عن فرائد القرآن، وهي دراسة نادرة لأحد النصوص العربية باستخدام المناهج الكمية.

المقاييس

يتم تحميل المقاييس...

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

الكلمات المفتاحية

آرني أمبروس
فيينا (النمسا)
الدراسات العربية
اللغويات الحاسوبية

المراجع
References
• Abdul-Raof, Hussein. Qur’an Translation: Discourse, Texture and Exegesis (Surrey: Curzon Press, 2001).

• Al-Bassūmī, Bāsim Saʿīd. Muʿjam al-farāʾid al-qurāʾniyyah (al-Bīrah: Markaz nūn li-l-dirāsāt wa-l-abḥāth al-qurʾāniyyah, 2001).

• Al-Ḥāj, Sāsī Sālim. Naqd al-khiṭāb al-istishrāqī: al-ẓāhirah al-istishrāqiyyah wa-atharuhā fī l-dirāsāt al-islāmiyyah (Beirut: Dār al-madād al-islāmī, 2002.
• Al-Shāfiʿī, Ḥusayn Muḥammad Fahmī. Al-Dalīl al-mufahras li-alfāẓ al-qurʾān al-karīm (Cairo: Dār al-salām, 2002).

• Al-Suyūṭī, Jalāl al-Dīn Abū al-Faḍl ʿAbd al-Raḥmān ibn ʿAbī Bakr. Al-Itqān fī ʿulūm al-qurʾān, ed. by (Beirut: al-Maktabah al-ʿaṣriyyah, 1426/2006)).

• Ambros, Arne A. ‘Die morphologische Funktion der Vokalqualitäten im Althocharabischen’, WZKM 65/66 (1973/74):77-150).

• Ambros, Arne A. ‘Die morphologische Funktion des Systems der Vokalqualitäten im Althocharabischen: Teil 2’, WZKM 67 (1975), pp. 93-164.

• Ambros, Arne A. ‘Eine Lexikostatistik des Verbs im Koran’, WZKM 77 (1987), pp. 9-36.

• Ambros, Arne A. ‘Syntaktische und stilistische Funktionen des Energikus im Koran’, WZKM 79 (1989), pp. 35-56.

• Aune, David E. The Westminster Dictionary of New Testament & Early Christian Literature & Rhetoric (Louisville: Westminster John Knox Press, 2003).

• Bauer, Thomas, Altarabische Dichtkunst: Eine Untersuchung ihrer Struktur und Entwicklung am Beispiel der Onagerepisode (2 vols., Wiesbaden: Harrassowitz, 1992).

• Billerbeck, Margarethe. Senecas Tragödien: Sprachliche und stilistische Untersuchungen (Leiden: Brill, 1988).

• Brierley, Claire et al., ‘Automatic Extraction of Quranic Lexis Representing Two Different Notions of Linguistic Salience: Keyness and Prosodic Prominence’. Journal of Semitic Studies LXIII/2 (2018): 407-456.

• Chouémi, Moustapha. Le verbe dans le Coran (Paris: Klincksieck, 1966).

• Cornelis de Vos, Jacobus. Das Los Judas: Über Entstehung und Ziele der Landbeschreibung in Josua 15, (Leiden: Brill, 2003).

• Crapon de Caprona, Pierre. Le Coran - aux sources de la parole oraculaire: structures rythmiques des sourates mecquoises, (Paris: Publications orientalistes de France, 1981).

• de Vries, Jan. Altnordische Literaturgeschichte (Berlin: Walter de Gruyter, 1999).

• Eisenstein, Herbert and Stephan Procházka. Arne A. Ambros – ein Nachruf, WZKM 98 (2008), pp. 9-12.

• Elmaz, Orhan. Studien zu den koranischen Hapaxlegomena unikaler Wurzeln (Wiesbaden: Harrassowitz, 2011).

• Fihris iḥṣāʾ ʿadad kalimāt al-qurʾān al-karīm (http://www.alargam.com/quran2/kalemat) .

• Gerber, Christine. Ein Bild des Judentums für Nichtjuden von Flavius Josephus: Untersuchungen zu seiner Schrift Contra Apionem, (Leiden: Brill, 1997).

• Greenspahn, Frederick E., Hapax Legomena in Biblical Hebrew: A study of the phenomenon and its treatment since antiquity with special reference to verbal forms, (Chico, California: Scholars Press, 1984).

• Hamp, Eric P. ‘The Indo-European Horse’, in T.L. Markey and J.A.C. Greppin (eds.), When Worlds Collide: The Indo-Europeans and the pre-Indo-Europeans (Ann Arbor: Karoma Publishers, 1990) pp. 211-226.

• Jeremias, Jörg. Das Königtum Gottes in den Psalmen. Israels Begegnung mit dem kanaanäischen Mythos in den Jahwe-König-Psalmen, (Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1987).

• Karimi-Nia, Morteza. ‘Tak-āmad dar Qorʾān: taḥlili bar vāžehā va tarkibāt-e tak-kārbord dar Qorān-e karim’, Pažuhešhā-ye Qorʾān va Hadīṯ 47/2 (2014-2015): 247-284.

• Katz, Elíás. HUAHA: Die Bedeutung des Hapax Legomenon der Qumraner Handschriften. (Bratislava: Khiḍr, Muḥammad Zakī Muḥammad. Muʿjam kalimāt al-qurʾān al-karīm (http://www.al-mishkat.com/words, 1426/2005).

• Kyriakou, Poulheria. Homeric hapax legomena in the Argonautica of Apollonius Rhodius: A literary study, (Stuttgart: Franz Steiner, 1995).

• Lachman, Roy et al., Cognitive Psychology and Information Processing: An Introduction (Hillsdale, New Jersey: LEA, 1979).

• Le Guillou, Jean Yves. Le Dit de la campagne d’Igor: Introduction essai d’édition-reconstruction du texte traduction en prose notes historiques et linguistiques. (Montréal: Presses de l’Université du Québec, 1977).

• Macúch, Rudolf. ‘Zur Grammatik und zum Wörterbuch des Mandäischen’, in Rudolf Macúch (ed.), Zur Sprache und Literatur der Mandäer: Mit Beiträgen von Kurt Rudolph und Eric Segelberg. Studia Mandaica (Berlin: de Gruyter 1976), pp. 1-146.

• Nagel, Tilman. Medinensische Einschübe in mekkanischen Suren (Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1995).

• Nesselrath, Heinz-Günther. Lukians Parasitendialog: Untersuchungen und Kommentar (Berlin: Walter de Gruyter, 1985).

• Neuwirth, Angelika. Studien zur Komposition der mekkanischen Suren: Die literarische Form des Koran - ein Zeugnis seiner Historizität?, (Berlin: de Gruyter, 2007).

• Nöldeke, Theodor. Geschichte des Qorāns: Erster Teil. Über den Ursprung des Qorāns, ed. by Friedrich Schwally (Leipzig: Dietrich’sche Verlagsbuchhandlung, 1909).

• Pastor de Arozena, Bárbara. ‘En torno al hapax transicional’, Die Sprache 39:1 (1997), pp. 115-122.

• Rippin, Andrew. ‘Lexicographical texts and the Qurʾān’, in Andrew Rippin (ed.), Approaches to the history of the interpretation of the Qurʾān (Oxford: Oxford University Press, 1988), pp. 158-174.

• Sadeghi, Behnam, ‘The Chronology of the Qurān: A Stylometric Research Program’. Arabica 58/3 (2011): 210–299.

• Schmid, Nora. K., ‘Quantitative Text Analysis And Its Application To The Qurʾan: Some Preliminary Considerations’, in Angelika Neuwirth, Nicolai Sinai, and Michael Marx (eds), The Qurʾan in Context (Leiden: Brill, 2009), 441-459.

• Selz, Gebhard J. et al., ‘Der ganze Orient: Zur Geschichte der orientalistischen Fächer am Beispiel einer internationalen orientalistischen Zeitschrift: Die Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes (WZKM)’, WZKM 100 (2010), pp. 9-35.

• Tilly, Michael. ‘Das Ende des Paulus und die syrische Texttradition Act 28 17-31 in der Überlieferung der Peschitto’, in Friedrich W. Horn (ed.), Das Ende des Paulus, (Berlin: Walter de Gruyter, 2001), pp. 107-125.

• Toorawa, Shawkat. ‘Hapaxes in the Qur’an: Identifying and Cataloguing Loan Words (and Loan Words)’, in New Perspectives on the Qur’an. The Qur’an in Its Historical Context 2, ed. Gabriel S. Reynolds (London: Routledge, 2011), 191–244.

• Toorawa, Shawkat. ‘Hapless Hapaxes and Luckless Rhymes: The Qur’an as Literature’, Religion & Literature 41/2 (2009), pp. 221–227.

• Versteegh, Kees. The Arabic Language (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1997).
• Vydavatel’stvo Slovenskej akadémie vied, 1966).

• Yahuda, A.S. ‘Hapax Legomena im Alten Testament’, The Jewish Quarterly Review 15:4 (1903), pp. 698-714.

• Zammit, Martin R. A Comparative Lexical Study of Qur’ānic Arabic, (Leiden: Brill, 2002).

• Zwiep, Irene. ‘Die Entwicklung der hebräischen Sprachwissenschaft während des Mittelalters’, in Sylvain Auroux/ E.F.K. Koerner/ Hans-Josef Niederehe/ Kees Versteegh (eds.), Geschichte der Sprachwissenschaften: Ein internationales Handbuch zur Entwicklung der Sprachforschung von den Anfängen bis zur Gegenwart (2 vols., Berlin: Walter de Gruyter, 2000), vol. 1, pp. 228-234.
كيفية الاقتباس
الماس أورخان. 2020. "الدراسات القرآنية من النمسا: في اتجاه اللغويات الحاسوبية العربية". مجلة كلية الشريعة والدراسات الاسلامية 38 (1):159-75. https://doi.org/10.29117/jcsis.2020.0261.
القسم
الأبحاث باللغة الإنجليزية